Częścią działalności Stowarzyszenia jest przyznawanie nagród, które mają służyć wyróżnieniu osób wykazujących się postawą otwartości i poszanowania wobec innych ludzi, niezależnie od ich pochodzenia, statusu materialnego czy religii. Obecnie przyznawane są trzy takie wyróżnienia: tytuł Vir bonus / Femina bona, Menora Przyjaźni oraz Nagroda im. Hany Goldszajd i Dawidka Rubinowicza. Poniżej można dowiedzieć się więcej o każdej z nagród oraz o ich laureatach.
Vir bonus oraz Femina bona to honorowe wyróżnienia przyznawane osobom, które swymi dokonaniami, działalnością, postawą życiową czy niezłomnością charakteru przyczyniły się istotnie do realizacji idei stojących u podstaw celów działalności Stowarzyszenia. Laureaci odznaczenia otrzymują pamiątkowy medal.
Jacek Kotowski
Odznaczony w 2017 roku
Jest historykiem, absolwentem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W pracy badawczej zajmował się głównie okresem dwudziestolecia międzywojennego. Pracował jako wykładowca Sandomierzu, a w 2008 roku związał się z Muzeum Narodowym w Kielcach. Od stycznia 2009 jest dyrektorem tej placówki.
Uzasadniając przyznanie wyróżnienia Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, mówił o niezwykłym dziele, jakim jest stworzone przez dr. Kotowskiego Muzeum Dialogu. Jak podkreślił sam laureat, jest to przede wszystkim nowoczesne i interaktywne miejsce spotkań. Ta nowoczesna placówka ma być miejscem swobodnego dzielenia się poglądami i doświadczeniami, uczenia się innych kultur, a także pogłębiania zrozumienia własnego dziedzictwa.
Manny Bekier
Odznaczony w 2013 roku
Jest prezesem Kieltzer Society - Stowarzyszenia Kieleckich Żydów w Nowym Jorku. Angażuje się w budowanie relacji między Żydami, którzy wyemigrowali z Kielc oraz ich potomkami a współczesnymi mieszkańcami miasta.
Podczas obchodów 69 rocznicy pogormu kieleckiego mówił: - Nie wierzę, że większość Polaków jest antysemitami albo że Polacy są większymi antysemitami niż inne narody europejskie. Myślę, że czasami ludzie czują się pozbawieni swoich praw, a wtedy kierują się ku patriotyzmowi jako metodzie na poprawienie swojego życia. Antysemityzm i obwinianie outsiderów zawsze było skutecznym sposobem na zjednoczenie ludzi, jak również na oskarżanie innych o własne nieszczęścia.
Dodał wtedy, że dla niego Kielce nie są już miejscem "starych, czarno-białych obrazów". - Pamiętanie o naszej wspólnej przeszłości jest częścią naszego dziedzictwa. Dziś potrafię zobaczyć Kielce pełne jasnych kolorów. Nadszedł czas, byśmy przestali patrzeć na siebie jak na najgorszych wrogów, ale nadszedł czas okazywania sobie szacunku - mówił Bekier.
Jacek Dziubel
Odznaczony w 2013 roku
Urodził się 1 grudnia 1962 r. w Kielcach. Ukończył szkolę podstawową, a później uczęszczał do szkoły zawodowej przy Zakładach Iskra w Kielcach. W wieku 18 lat zapisał się do Niezależnego Związku Zawodowego „Solidarność”.Wiele lat pracował w Domach Pomocy społecznej - najpierw w DPS im. Florentyny Malskiej w Kielcach, następnie w DPS im. Jana Pawła II przy ul. Jagiellońskiej w Kielcach.
Od wielu lat jest zaprzyjaźniony z braćmi ze wspólnoty w Taize, animował modlitwy w duchu Taize w kościele Kapucynów. Jest też twórcą i członkiem chóru śpiewającego podczas nabożeństw w kieleckiej cerkwi. Dekretem bp. Kazimierza Ryczana z dnia 22 listopada 2005 r. został mianowany świeckim konsultorem Diecezjalnej Rady Ekumenicznej.
Jest członkiem Stowarzyszenia im. Jana Karskiego. Brał udział w organizowanych przez Stowarzyszenie debatach, często ubogacał swoim śpiewem uroczystości rocznicowe.
Janusz Daszuta
Odznaczony w 2012 roku
Od 1996 r. jest pastorem Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Kielcach. Jest przewodniczącym Świętokrzyskiego Oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej, prezesem Stowarzyszenia Ekorozwoju Lisowa i Zaborza, dyrektorem Ośrodka Nauczania Języka Angielskiego "Metodyści" w Kielcach, radcą Rady Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP, członkiem Stowarzyszenia Jan Karskiego.
W latach 2003-2007 był radnym w gminie Morawica
Od lat jest czynnie zaangażowany w dialog ekumeniczny i międzyreligijny, szczególną wagę przywiązuje do dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Systematycznie pogłębiając swoją wiedzę na temat judaizmu, dzieli się nią ze swoimi parafianami, podejmując na tym polu wiele inicjatyw w kierowanej przez siebie parafii, objaśniając judaizm, żydowskie święta i obyczaje, wskazując na ich powiązania z obyczajowością i obrzędowością chrześcijańską.
Pastor Daszuta bardzo aktywnie współpracuje ze Stowarzyszeniem im. Jana Karskiego przy okazji takich zdarzeń jak Kieleckie Spotkania Chrześcijańsko-Żydowskie czy Marsz Pamięcii. Wspiera Stowarzyszenie w opiece nad cmentarzem żydowskim w Kielcach.
Miram Guterman
Odznaczona w 2011 roku
Urodziła się w Kielcach, w 1921 roku. Przez całe dzieciństwo i młodość mieszkała w kamienicy przy ulicy Plany 7, przyszłym miejscy pogromu. Gdy wybuchała wojna, Niemcy wypędzili ją z domu. Ukrywała się na okolicznych wsiach
i miasteczkach.
Jej przeżycia są odzwierciedleniem najbardziej skrajnych postaw Polaków wobec Żydów w czasie II wojny światowej. Ona sama ocalała dzięki odwadze i ogromnej trosce mieszkańców podkieleckich wsi. Jej brat został zaś zamordowany w tym samym czasie przez Polaków. W 1945 r. Maria Machtyngier pracowała w biurze zlokalizowanym w rodzinnym domu. Znajdowała się w nim podczas pogromu. Przeżyła, ponieważ uratował ją dozorca kamienicy, Polak. Po tym wydarzeniu postanowiła opuścić Polskę.
Ponownie przyjechała do Polski na zaproszenie Stowarzyszenia dopiero w lipcu 2011 roku. Wzięła wtedy udział w obchodach 65. rocznicy pogromu. Mówiła wtedy: -Strasznie mi smutno na duszy. Chciałam przed śmiercią odwiedzić Polskę i dlatego przyjechałam, żeby wszystkich bliskich zobaczyć i dziękuję wam bardzo za to, że chcecie mnie wszyscy pocieszyć. Dziękuję za takie przyjęcie. Kocham was bardzo, całym sercem jestem w Polsce.
Zmarła w Izraelu w roku 2011.
Maria Stolzman
Odznaczona w 2009 roku
Urodziła się 2 sierpnia 1929 w Suserzu. Była posłanką na Sejm RP, prezesem Fundacji Wspomagającej Zaopatrzenie Wsi w Wodę oraz prezesem Fundacji Sue Ryder. Pomagała praktycznie wszystkim. Mieszkańcom wsi w budowie wodociągów i kanalizacji, młodzieży w nawiązywaniu zagranicznych kontaktów, samorządowcom, przedsiębiorcom i niepełnosprawnym. Potrafiła znaleźć w kraju i za granicą miliony na budowę szkół, domów opieki, wyposażenie szpitali i remont zabytków. Zawsze była skromna, nigdy nie chwaliła się swoim zaangażowaniem. Honorową obywatelka Chmielnika, Pierzchnicy i Starachowic. Zmarła 26 listopada 2010 roku.
Tak wspominał ją Bogdan Białek: - Czyniła wiele dobra. Często przyjmowano Jej pracę z należnym szacunkiem i wdzięcznością. I często także spotykało Ją za to wiele upokorzeń, niewdzięczności, a czasami zwyczajnej podłości. I to od ludzi bliskich ideowo, kolegów partyjnych czy też ludzi, którzy dzięki Niej i przez Nią załatwiali swoje żywotne sprawy. Wybory przegrywała w gminach, które tylko dzięki Jej niezłomności dźwigały się z cywilizacyjnej zapaści.
Kiedy otrzymała od Stowarzyszenia im. Jan Karskiego honorowy, ale przecież skromny tytuł „Femina Bona” – nie kryła ogromnego wzruszenia i wdzięczności. Ona, której od nas wszystkich należy się tak wielka wdzięczność, że trudno ją słowami opisać.
Irena Sendlerowa
Odznaczona w 2006 roku
W dzieciństwie wiele czasu spędzała wśród żydowskich rówieśników, w wieku 5-7 lat potrafiła porozumiewać się w jidysz. W trakcie studiów na wydziale pedagogiki przeciwna gettu ławkowemu demonstracyjnie siadała po „niearyjskiej” stronie.
Podczas wojny, jeszcze przed utworzeniem getta wraz z pracownikami Wydziału Opieki Społecznej zaczęła organizować pomoc dla Żydów. Pod koniec 1942 r. nawiązała kontakt z Julianem Grobelnym z PPS-u, który stał na czele Rady Pomocy Żydom – „Żegota”. Grobelny zlecał jej zadania do wypełnienia na terenie getta. Wkrótce powierzono jej również prowadzenie Referatu Opieki nad Dzieckiem. Działała pod pseudonimem „Jolanta”.
Mając wiele znajomości na terenie getta, Irena Sendlerowa zdecydowała się wyprowadzać ludzi, szczególnie dzieci, na „aryjską stronę”. Uratowała w ten sposób uratowała od śmierci około 2500 żydowskich dzieci.
Odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Nagroda im. Hany Goldszajd i Dawidka Rubinowicza, żydowskich dzieci, które żyły w gettach w Kielcach i Bodzentynie, a następnie zostały zamordowane w obozie zagłady w Treblince, znanych nam dzięki ich zapiskom, jest przyznawana nauczycielom w dowód uznania za wyjątkową postawę w wychowaniu młodzieży w duchu szacunku dla godności osoby ludzkiej bez względu na wyznanie i pochodzenie.
Nagrodzony w 2017 roku
Od 24 lat pracuje jako nauczyciel-katecheta, obecnie w Zespole Szkół Mechanicznych w Kielcach. W 2001 roku powołał do życia Szkolne Koło Caritasu „Mechanik”. Wraz ze grupą wolontariuszy współpracuje z Kieleckim Stowarzyszeniem Osób Chorych na Stwardnienie Rozsiane. Kolejne roczniki jego podopiecznych podejmują trudną pracę z osobami starszymi i chorymi terminalnie m. in. w kieleckim hospicjum.
Andrzej Kobiałka angażuje się wiele innych akcji charytatywnych i społecznych, zawsze służy też swoim wychowankom pomocą i radą.
Odbierając nagrodę przytoczył zdanie Marka Edelmana o tym, że człowiek z natury rodzi się zły, a jedynie przez wychowanie można doprowadzić go do dobra. – Z tym pierwszym się nie zgadzam, a z tym drugim jak najbardziej. Uważam, że właściwe wychowanie wyzwala w człowieku dobro i sprawia, że staje się on coraz lepszym – powiedział katecheta.
Nagrodzona w 2016 roku
Ur. 1962, jest nauczycielką języka polskiego, od lat pracującą w swoim rodzinnym mieście, Chmielniku. Od kilkunastu lat przygotowuje scenariusze dorocznych Spotkań z Kulturą Żydowską, publikuje także na temat historii Żydów w Chmielniku. Wielu jej uczniów brało udział w konkursach, warsztatach i festiwalach związanych z tematyką żydowską.
W laudacji prof. Stanisław Żak, członek kapituły Nagrody, podkreślał skromność, pasję i miłość do ludzi, które cechują laureatkę oraz odwagę, którą musiała się wykazać podczas realizacji specyficznej tematyki edukacyjnej – pokazywania dwukulturowości Chmielnika, jednego z najliczniej zamieszkałych przez Żydów miasteczka Kielecczyzny.
Nagrodzona w 2015 roku
Nauczycielka języka angielskiego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 14 im. K. I. Gałczyńskiego w Kielcach i doradcy metodycznego w Samorządowym Ośrodku Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach.
Jest propagatorką idei włączania treści dotyczących dialogu międzykulturowego do programu nauczania ogólnego. – Popularyzuje wśród kieleckich nauczycieli dobre praktyki w zakresie korelacji przedmiotowej np. język angielski – historia – wiedza o świecie współczesnym.
- Pani Tamara współorganizowała wiele działań związanych z dialogiem międzykulturowym: warsztaty, lekcje otwarte poświęcone poznawaniu historii, kultury, religii, obyczajów Izraela w przeszłości i współczesności – podkreślił prof. Stanisław Żak, wręczając nagrodę.
Nagrodzony w 2015 roku
Nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie w Gimnazjum im. gen. Stanisława Maczka w Bliżynie.
Jest pasjonatem historii regionu i dziejów Żydów w Bliżynie i okolicach. Od wielu lat zajmuje się edukacją dzieci i młodzieży dotyczącą historii Żydów i Holocaustu. Z jego inicjatywy na terenie byłego obozu zagłady w Treblince umieszczono symboliczny kamień z napisem „Bliżyn” upamiętniający zamordowanych Żydów z getta w Bliżynie. Jest organizatorem m.in. Bliżyńskich Spotkań z Kulturą i Historią Żydów, przedstawień historycznych związanych z wyzwoleniem obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu-Brzezińce oraz w Bliżynie, spotkań międzypokoleniowych, na których uczniowie spotykają się z najstarszymi mieszkańcami regionu w ramach programu „Bliżyn znany i nieznany”.
Nagrodzona w 2014 roku
Nauczycielka historii i bibliotekarka w gimnazjum nr 1 w Radoszycach.
Inspiruje i wspiera uczniów biorących udział w licznych konkurach i projektach, m.in. była opiekunką akcji "Szkoła Dialogu - Polska 2010" oraz "Ślady Pamięci - Sztetl Radoszyce".
Stowarzyszenie im. Jana Karskiego przyznaje Menorę Przyjaźni w dowód uznania za działalność publicystyczną i dziennikarską uwzględniającą przesłanie Pana Cogito z wiersza Zbigniewa Herberta „Żebym zrozumiał innych ludzi inne języki inne cierpienia” ze szczególnym uwzględnieniem twórczości poświęconej ocaleniu od zapomnienia społeczności żydowskiej. Nagroda ma charakter honorowy.
Nagrodzony w 2016 roku
Poeta, redaktor, dziennikarz Katolickiej Agencji Informacyjnej. Opublikował kilkaset wierszy w tomikach, antologiach, prasie kulturalnej i literackiej. Debiutował w 1978 roku w kieleckim miesięczniku „Przemiany”. Jego pierwszy – z siedmiu - tomik poetycki pt. „Kluczem do baśni może wytrych” ukazał się w 1980 roku. Od trzydziestu lat należy do Związku Literatów Polskich. Jest autorem utworu dramaturgicznego „pozytywne życie”.
Od wielu lat dokumentuje w swoich depeszach do KAI działalność Stowarzyszenia im. Jana Karskiego. Jest „strażnikiem pamięci” o tych , którzy odeszli, a tworzyli naszą mała ojczyznę.
Nagrodzony w 2015 roku
Historyk, dziennikarz, redaktor, dyrektor naukowy Ośrodka Myśli Patriotycznej
i Obywatelskiej w Kielcach.
Na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego prowadził wykłady pod nazwą „Żydzi w regionie świętokrzyskim. Historia, kultura, społeczeństwo”, Jest znanym oraz cenionym popularyzatorem wiedzy o dziejach społeczności żydowskiej
w Kielcach i regionie świętokrzyskim. Zarówno jako wieloletni dziennikarz „Echa Dnia”, w którym opracował cykl „Sylwetki naszych bohaterów”, ale także jako autor wielu publikacji i referatów. Tytuły niektórych z nich: „Dynastie chasydzkie w miasteczkach regionu świętokrzyskiego”, „Kielce we wspomnieniach rabina Moshe Nachuma Jerozolimskiego” .
Nagrodzony w 2014 roku
Polski naukowiec specjalizujący się w historii gospodarczej, makroekonomii i międzynarodowych stosunkach gospodarczych; doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor Politechniki Świętokrzyskiej.
Jego działania zmierzają do poznania prawdy o wydarzeniach, dotyczących wspólnej historii Żydów i chrześcijan. Dzięki publicznym wypowiedziom oraz pracy na uczelni profesor przyczynił się do popularyzowania historii i kultury Żydów w regionie". Laureat jest m.in. współautorem książki "Antyżydowskie wydarzenia kieleckie 4 lipca 1946 roku".
Nagrodzony w 2014 roku
Jest dziennikarzem, autorem książek i wydawcą. Jest autorem książki "Żyd w zielonym kapeluszu", będącej reportażem historycznym o pogromie Żydów w Kielcach. Książka miała bardzo dobre recenzje w Izraelu i Niemczech.
Daniel wprowadził też na rynek polski pisarstwo Jadwigi Maurer, kielczanki ze zasymilowanej, patriotycznej rodziny żydowskich nauczycieli Anny i Barucha Graubardów, którzy na "aryjskich papierach" przeżyli Holocaust. Opracował i wydał tom "Zza drutów kieleckiego getta", który ukazał się w 70. rocznicę jego zagłady.
Wójcikiewicz
Nagrodzona w 2013 roku
Od 1977 roku dziennikarka rozgłośni Polskiego Radia Kielce. Autorka reportaży, publicystka i prezenterka. Reportaże pt. „Spowiedź”, „To tylko ściany”, „Agnieszka” otrzymały nagrody na ogólnopolskich konkursach. Teksty jej autorstwa publikowane były w ogólnopolskiej prasie. Laureatka jest pomysłodawczynią i autorką audycji radiowych: „Kawiarenka literacka” i „Radiowy kuferek” oraz akcji charytatywnej „Uszatek”. Jest współzałożycielką Stowarzyszenia Rozwoju Lokalnego i Filantropii w Kielcach oraz Towarzystwa Dobroczynności w Kielcach.
Magdalena Smożewska-Wójcikiewicz ze swoim reporterskim mikrofonem towarzyszy inicjatywom podejmowanym przez nasze Stowarzyszenie od początku. Jej relacje, rozmowy, wywiady, reportaże i refleksje przyczyniają się do upowszechniania żywej pamięci o naszych żydowskich sąsiadach.
Nagrodzona w 2013 roku
Nestorka kieleckiego dziennikarstwa. Swoje teksty publikowała m.in. w „Słowie Ludu”, „Przemianach”, „Gazecie Wyborczej” i „Kalejdoskopie Tygodniowym”. Współautorka książki o Henryku Pawelcu „Życie- Śmierć –Życie”. Już od lat 70. publikowała teksty o losach żydowskich rodzin w naszym regionie. W reportażu pt. „Koncert na cztery epoki” opisywała postać Henryka Rotmana pseud. „Kadera”, legionisty Piłsudskiego, który mówił o sobie, że jest „prawdziwym Żydem i prawdziwym Polakiem”. W swojej twórczości przypominała losy kieleckich rodzin: Leichterów, Peltzów, Blumenfeldów, Kahanych, a także losy Józefa Halperina – żołnierza Armii Krajowej w oddziale Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”.
Jadwiga Karolczak pisała teksty o życiu i Zagładzie więźniów kieleckiego getta, zbierała relacje świadków. Opublikowała cykl reportaży o pogromie Żydów w Kielcach. Była członkiem komitetu obchodów 50. rocznicy pogromu powołanego przez prezydenta Kielc. Jest również autorką licznych artykułów o losach polskich Żydów w Izraelu, oraz młodzieży izraelskiej mającej polskie korzenie. Niektóre z publikacji przetłumaczone zostały przez Rafaela Blumenfelda na język hebrajski i opublikowane w Izraelu.
