BEGIN:VCALENDAR
VERSION:2.0
PRODID:-//Stowarzyszenie im. Jana Karskiego - ECPv4.5.2.1//NONSGML v1.0//EN
CALSCALE:GREGORIAN
METHOD:PUBLISH
X-WR-CALNAME:Stowarzyszenie im. Jana Karskiego
X-ORIGINAL-URL:https://jankarski.org.pl
X-WR-CALDESC:Events for Stowarzyszenie im. Jana Karskiego
BEGIN:VEVENT
DTSTART;TZID=Europe/Warsaw:20201011T170000
DTEND;TZID=Europe/Warsaw:20201011T180000
DTSTAMP:20240910T004549
CREATED:20200915T121442Z
LAST-MODIFIED:20200915T121442Z
UID:7483-1602435600-1602439200@jankarski.org.pl
SUMMARY:Intelektualistka ze sztetla: o Reginie Lilientalowej (ABC judaizmu i kultury żydowskiej)
DESCRIPTION:Spotkanie w ramach studium "ABC judaizmu i kultury żydowskiej". Link do wykładu: https://youtu.be/8LzUp65BVsY\n\nO Reginie (Gitli) Lilientalowej\, przedwojennej żydowskiej etnografce\, jej walce o zachowanie kulturowej odrębności narodu\, oraz o przywracaniu tego\, co zostało wymazane\, opowie prawnuczka bohaterki spotkania.\n\n"Jest obowiązkiem wszystkich Żydów i każdego innego narodu\, mającego szacunek wobec swojej przeszłości\, uwieczniać to\, co dawne. Trzeba się spieszyć czynić to\, ponieważ dziedzina żydowskiego folkloru jest prawie nie ruszona\, a życie zaciera krok po kroku dawne tradycje"- pisała Regina Lilientalowa (1875-1924) w przedmowie do "Świąt Żydowskich" o czasach w których żyła. Były to czasy przełomowe\, kiedy pomimo eskalacji antysemityzmu i coraz częstszego wynarodowiania się Żydów\, dojrzewała wśród nich świadomość własnej podmiotowości\, pojawiał się imperatyw zachowania swojej kulturowej odrębności\, toczyła się walka o status języka jidysz.\n\n"Czy istotnie sądzicie\, że Żyd mówiący swoim językiem\, nie wyzbywający się tego\, co w nim samym jest\, nie może kochać tego co święte\, i tęsknić za wielkim i górnym? Czy naprawdę myślicie\, że Żyd może stać się człowiekiem tylko kosztem wyrzucenia z siebie swego "ja"\, i że w Polsce jedynie polska kultura zdoła wznieść Żyda na wyżyny etyki i człowieczeństwa?" pytała Lilientalowa na łamach pisma "Ogniwo" w 1905 roku\, sprzeciwiając się narzucaniu Żydom obcych i rzekomo wyższych standardów. Chcąc uwrażliwić polskich czytelników na kulturę swojego narodu\, tłumaczyła na polski jidyszową literaturę\, między innymi opowiadania swojego mentora\, Ichcoka Lejbusza Pereca\, zwanego ojcem literatury jidysz. Pochodziła z rabinicznej rodziny\, była potomkinią słynnego talmudysty Akiwy Egera.\n\nNad innymi badaczami folkloru miała tę przewagę\, że mogła pisać swe prace na kanwie własnych doświadczeń - doświadczeń dziewczyny wychowanej w tradycyjnym żydowskim domu\, znającej słowa modlitw i pieśni\, oswojonej z obrzędowością. Skończyła polskie progimnazjum w Sandomierzu\, później była słuchaczką tzw. Latającego Uniwersytetu\, gdzie ogromny wpływ wywarł na jej dalszą drogę socjolog\, ale i socjalista\, Ludwik Krzywicki. Spojrzała wówczas na kulturę z której wyrosła okiem intelektualistki\, ze świeckiej perspektywy\, bywała wobec niej krytyczna - np. bacznie obserwując role przypisane obu płciom przez tradycję akcentowała marginalizowanie kobiet. Dostrzegła w żydowskich rytuałach skarb\, który na miano cywilizacji zasługuje i który trzeba chronić przed unicestwieniem.\nAntycypując najróżniejsze zagrożenia dla piętnowanej kultury\, nie o przewidziała największego ciosu - pieców krematoryjnych i murów getta.\n\nPiętnaście lat po jej śmierci\, po bogatej aszkenazyjskiej kulturze pozostaną tylko okruchy. Dziś dzięki jej pracom i drobiazgowym opisom rytuałów\, przywraca się to co wymazane.\nRegina Lilientalowa nie przewidziała że także jej własna prawnuczka\, wykorzeniona Żydówka\, czerpać będzie wiedzę o świętach i obyczajach żydowskich z jej prac etnograficznych\, często korzystając zresztą z informacji zawartych w przypisach - pierwotnie adresowanych do nieżydowskich czytelników. Po Zagładzie te tradycje nie przechodziły już bowiem płynnie z pokolenia na pokolenie.\n\nDOROTA LILIENTAL:\nAbsolwentka Wydziału Sztuk Dramatycznych kalifornijskiego Uniwersytetu w Berkeley\, w Stanach Zjednoczonych (1988). Pierwsze doświadczenia na scenie zdobywała w San Francisco. Po kilkunastu latach emigracji w Kaliforni wróciła do Polski\, kraju jej dzieciństwa. Mieszka w Warszawie\, pracuje jako aktorka filmowa\, a także jako lektorka użyczająca głosu w nagraniach radiowych i telewizyjnych\, oraz jako lektorka języka angielskiego i tłumaczka. Prawnuczka żydowskiej etnografki Reginy
URL:https://jankarski.org.pl/wydarzenie/intelektualistka-ze-sztetla-o-reginie-lilientalowej-abc-judaizmu-kultury-zydowskiej/
ATTACH;FMTTYPE=image/png:https://jankarski.org.pl/wp-content/uploads/2020/09/lilentalowa.png
END:VEVENT
END:VCALENDAR