Modlitwy chrześcijan i Żydów nad grobem ofiar tragedii z 1946 roku, wędrówka śladami kieleckich Żydów oraz uroczystość pod kamienicą, w której 68. lat temu doszło do zbrodni złożyły się na obchody kolejnej rocznicy pogromu kieleckiego. Podczas uroczystości wręczyliśmy także wyróżnienia Vir Bonus oraz Femina Bona.
Obchody rocznicowe rozpoczęło spotkanie modlitewne na kieleckim cmentarzu żydowskim, gdzie spoczywają szczątki ofiar pogromu. Przy grobowcu zgromadziła się ponad setka osób – kielczan oraz gości z kraju i zagranicy. Wśród zebranych byli min. wojewoda świętokrzyska Bożentyna Pałka-Koruba, prezydent Kielc Wojciech Lubawski oraz wicemarszałek województwa świętokrzyskiego Grzegorz Świercz. Do Kielc przybyli także przedstawiciele organizacji żydowskich, min. przewodniczący gminy żydowskiej w Katowicach Włodzimierz Kac oraz przewodnicząca Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu Joanna Sobolewska-Pyz.
– Chcemy, aby nasza kielecka uroczystość upamiętniająca tragedię sprzed 68. lat była okazją, by zrobić krok naprzód. Aby ta rocznica była okazją do przemyśleń nad teraźniejszością, nad tym jakim jesteśmy społeczeństwem, nad relacjami chrześcijańsko – żydowskimi – mówił rozpoczynając uroczystość Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, który jest także współprzewodniczącym Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.
Następnie modlitwy nad grobem zamordowanych Żydów odprawili duchowni chrześcijańscy: księża katoliccy – o. Wiesław Dawidowski, występujący jako przedstawiciel Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem, rektor klasztoru Pallotynów na Karczówce ks. Jan Oleszko, a także ks. Jacek Kopeć, dyrektor Zespołu Szkół Katolickich im. św. Stanisław Kostki – oraz pastor Janusz Daszuta. Modlitwy żydowskie wznieśli zaś rabini Stas Wojciechowicz z Warszawy i Avi Rav Baumol z Krakowa występujący w imieniu naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha. W uroczystości uczestniczył także Yaacov Kotlicki, przewodniczący Stowarzyszenia Kieleckich Żydów w Izraelu.
Zwracając się do zebranych Bogdan Białek podkreślił, że w „odwecie za pogrom” Żydzi nigdy nie rzucili na Kielce klątwy, choć przez lata wielu kielczan właśnie tym tłumaczyło upośledzenie cywilizacyjnego rozwoju miasta. Następnie prof. Stanisław Krajewski, żydowski współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów odczytał mowę pożegnalną wygłoszoną 8 lipca 1946 roku przez rabina Dawida Kahane nad trumnami ofiar pogromu. Uroczystości na cmentarzu zakończyła impresja muzyczno-poetycka w interpretacji Włodzimierza Kiniorskiego i Bohdana Gumowskiego.
Dalsza część obchodów odbywła się obok kamienicy przy ulicy Planty 7/9, miejscu dramatu sprzed 68 lat. Pod budynkiem ustawiono 42 krzesła z imionami i nazwiskami ofiar, na których kieleccy uczniowie zapalili znicze. Zostały złożone wiązanki kwiatów, przypomniano przebieg wydarzeń z 4 lipca 1946 roku. Uczniowie odczytali również listę nazwisk ofiar.
Następnie Bogdan Białek wręczył honorowe wyróżnienia przyznawane przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego – Femina Bona i Vir Bonus nadawane „w uznaniu wyjątkowości postaci i dzieła życia laureatów”. Otrzymali je Stanisław Krajewski, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, Monika Krajewska, działaczka społeczności żydowskiej oraz Andrzej Dąbrowski, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach.
Na zakończenie uroczystości we wnętrzach kamienicy przy Plantach, w byłej siedzibie Galerii Fotografii, odbyła się projekcja filmu produkcji izraelskiej pt. „Ucieczka” (Ha’Brichah) w reżyserii Meni Eliasa. Dokument opowiadał historię powojennego ruchu Bricha – Żydów, którzy przeżyli Holokaust i byli potajemnie przewożeni do Brytyjskiego Mandatu Palestyny.
W przerwie pomiędzy obiema częściami oficjalnych uroczystości obył się spacer po ulicach Kielc, śladami dawnych żydowskich mieszkańców miasta.